wtorek, 2 lutego 2021

TRZCINA CUKROWA, CZYLI CUKROWIEC LEKARSKI

Na wyspie Reunion widok trzciny cukrowej jest jednym z tych najbardziej klasycznych. Czy jest się w górach, czy nad morzem, zawsze gdzieś tam w dali można dostrzec skrawek tej soczystej zieleni jaki tworzą na horyzoncie rozległe uprawy cukrowca lekarskiego.

Dla nas w Polsce jest odległa i egzotyczna, lecz tylko pozornie, bowiem importujemy duże ilości cukru trzcinowego z całego świata (światowym liderem eksportu jest Brazylia). Dziś pokażę Wam, jak wygląda roślina, z której powstaje wykorzystywany na całym świecie cukier trzcinowy, zwany również brązowym.

Czym jest trzcina cukrowa?

Jak każda trzcina, cukrowiec lekarski jest trawą i należy do rodziny traw, czyli rodziny wiechlinowatych (Poaceae). Nazwa rodziny pochodzi z greki, gdzie ,,poa" oznacza paszę. Nazwa łacińska to Saccharum officinarum, czyli dosłownie cukrowiec lekarski. Jak w przypadku innych roślin leczniczych, w nazwie widnieje słowo officinarum. Warto zauważyć pokrewieństwo ze słowem ,,sacharoza" w naszym rodzimym języku. Daje nam to informację na temat historycznego użytku trzciny, który początkowo był lekarski. Dziś nam się to wydaje wręcz absurdalne, ponieważ cukier jest identyfikowany ze słodkością lub deserem a czasem nawet z chorobą i ze składnikiem, którego powinniśmy raczej unikać.

Jeśli interesuje Was historia cukru, polecam zajrzeć do prac Sidneya Mintz'a, który w jednej z nich opisał w intrygujący sposób jak cukier podbił nasze domy, stoły i filiżanki.

Cukrowiec lekarski

Roślina, którą się dziś interesujemy nie występuje już w stanie dzikim w naturze. Jest spotykana wyłącznie na uprawach lub w miejscach, gdzie została reintrodukowana (np. w Stanach Zjednoczonych).

Trzcina rośnie w dużych kępach złożonych z paru wyrastających łodyg o średnicy do 10 cm. Źdźbła te mają różne kolory, które najczęściej przybierają różowo-fioletowy kolor. Z węzłów wyrastają długie liście mogące mieć ponad pół metra, a w łodydze płynie słodki sok, który na świeżo nazywa się sokiem z trzciny cukrowej. To z tego właśnie soku później się wytwarza cukier, który kończy na naszych stołach. Trzcinę cukrową się zbiera zanim zakwitnie, ponieważ wtedy jest słodsza. Tak jak kurkuma czy imbir, cukrowiec lekarski wytwarza kłącza.

Tak więc mam nadzieję, że po przeczytaniu dzisiejszego posta inaczej będziecie spoglądać na paczkę cukru trzcinowego na sklepowej półce :)